آرمان: مطمئنا در دوازده سال گذشته تحريم‌ها و فشار‌هاي خارجي آسيب‌هاي جدي بر پيكره اقتصاد ايران وارد ساخته و اقتصاد ايران را تا حدی به انزوا كشانده است.
آرمان: مطمئنا در دوازده سال گذشته تحريم‌ها و فشار‌هاي خارجي آسيب‌هاي جدي بر پيكره اقتصاد ايران وارد ساخته و اقتصاد ايران را تا حدی به انزوا كشانده است. اين تحريم‌ها باعث تنزل جايگاه اقتصادي ايران در سطح منطقه‌اي و بين‌المللي شده و بسياري از فرصت‌هاي اقتصادي و بازرگاني ايران در اين مدت از بين رفته است؛ فرصت‌هايي كه نه فقط در بخش تجارت بلكه در تمامي بخش‌هاي اقتصادي اعم از بورس، مسكن، صنايع، پتروشيمي، بازار‌ها و… وجود داشت، اما بنابر تحريم‌ها ما نتوانستيم از آنها به شكل مطلوب استفاده كنيم. حال كه برجام به نتيجه رسيده و در روز‌هاي ابتدايي اجرايي شدن آن هستيم، بايد اشاره داشت كه استفاده از فرصت پسابرجام نيازمند وجود زيرساخت‌هاي لازم است، چرا كه برخي تحريم‌ها را تنها بيماري اقتصاد ايران مي‌دانستند و تصور مي‌كنند با اجراي برجام اقتصاد ايران به يك‌باره به رشد و توسعه دست مي‌يابد. اما نكته اين است كه تحريم‌ها تنها يكي از مشكلات اقتصاد ايران بود و دستيابي به جايگاه اصلي ايران در منطقه و جهان نيازمند مدیريت صحيح و استفاده مطلوب از ظرفيت‌هاي داخلي است؛ چنانکه خود تحريم‌ها نيز از مشكلات داخلي و مديريت ناصحيح مسئولان دولتی گذشته كشور سرچشمه مي‌گيرد. پدرام سطاني، نایب رئيس اتاق بازرگاني، در گفت‌وگو با «آرمان» در اين زمينه مي‌گويد: «اجرايي شدن برجام قطعا به توسعه همه‌جانبه ايران كمك مي‌كند. اما شرط لازم آن اتكا به توانمندي‌هاي ايراني با بهره گيري از فرصت‌هاي جهاني است.»
تحريم‌هاي گذشته چه تاثيراتي بر اقتصاد ايران داشته و اجرايي شدن برجام اقتصاد ايران را به كدام سمت مي‌كشاند؟
به هر حال اجراي برجام نقطه عطفي در تاريخ ايران است. در واقع آنهايي كه اين توافق را با ملي شدن صنعت نفت مقايسه مي‌كنند، پر بيراه نرفته‌اند و گزافه گويي نمي‌كنند. ما دوران سختي را در دوازده سال اخير پشت سر گذاشته‌ايم. به اين دوازده سال بايد این نکته را نيز اضافه كرد كه روابط ما با دنيا غالبا با فراز و نشيب‌هاي فراواني همراه بود و افت‌و‌خيز‌هاي زيادي را پشت سر گذاشت. اجراي برجام نقطه پاياني بر بسياري از ترديد‌ها در رابطه با تعامل جامعه جهاني با ايران گذاشت و من فكر مي‌كنم بر اساس اتفاقاتي كه در چند سال گذشته در منطقه خاورميانه افتاده و همچنين سياست‌هايي كه بر كشور‌هاي اين منطقه تحميل كرده‌اند و تجربياتي كه آمريكا و كشور‌هاي غربي از مداخله در امور برخي كشور‌ها در دل منطقه به دست آورده‌اند، به اين نتيجه رسيده‌اند كه تعامل پايدار و مستحكم با ايران كليد حل بسياري از اختلافات و مناقشات است و مسير تعامل با ايران را در حل اختلافات و سوءتفاهماتي كه در چند دهه گذشته بوده آينده دار‌تر و موثر‌تر دانسته‌اند. ايران با زبان ديپلماسي و حرفه‌اي مواضع خود را به دنيا بگويد و نشان دهد و توجه خود را به ادبيات تفاهم و تعامل با دنيا معطوف سازد.
اجرايي شدن برجام چه دستاور‌دهايي براي كشور دارد؟ و شرط لازم براي استفاده بهينه از فرصت برجام چيست؟
دوران پسابرجام عصر جديدي در تاريخ معاصر كشور است؛ عصري كه به اعتقاد من رشد و توسعه اقتصادي تنها يكي از ابعاد آن است. اين عصر جديد به طور حتم در ساير ابعاد نيز دستاورد‌هاي مطلوبي را براي ما به همراه مي‌آورد و اجرايي شدن برجام قطعا به توسعه همه‌جانبه كشور كمك مي‌كند. اما شرط لازم آن اتكا به توانمندي‌هاي ايراني با بهره گيري از فرصت‌هاي جهاني است. در اين صورت مي‌توان به رشد و شكوفايي اقتصاد ايران در سال‌هاي آينده اميدوار بود.
در چند سال گذشته، به ويژه در زمان دولت قبل، برخی مسئولان تمام مشكلات اقتصادي را نشات گرفته از تحريم‌ها مي‌دانستند. در اين مدت آيا فقط تحريم‌ها مشكل اقتصاد بوده؟ كشور ما چه مشكلات اقتصادي ديگري دارد كه لزوم رفع آن در پسابرجام احساس مي‌شود؟
قطعا تمامي مشكلات ما از تحريم و از روابط نامطلوب ما با جامعه جهاني نبوده، بلكه مشكلات داخلي و مديريتي زير چتر مشكلات ناشي از تحريم پنهان شده بودند و به چشم نمي‌آمدند. بنابراين يكي از فرصت‌هاي رفع تحريم‌ها همين است كه مسائل و مشكلات ما كه به صورت خاص ريشه در مشكلات داخلي دارند و ناشي از سياست‌گذاري‌هاي نادرست، برنامه ريزي‌هاي رويايي و خيالي و مديريت ناكارآمد هستند برطرف شوند و در مركز توجه براي اصلاح قرار گيرند. از قضا همين امر يكي از ابعاد مهم و مبارك تفاهم‌ها است كه از اين پس مسئولان بدون وجود مشكلات بين‌المللي و تحمل فشار خارجي، روي حل و رفع مشكلات داخلي متمركز شوند؛ مشكلاتي كه ناشي از رويه‌هاي اشتباه و تصميمات غيركارشناسي بوده كه از سوی دولتمردان سابق در سال‌هاي اخير براي كشور اتخاذ شدند.
بعد از اجراي برجام ايران در منطقه چه اهدافي را دنبال مي‌كند و به دنبال چه سياست‌هايي است؟
خوشبختانه اجراي برجام باعث توقف فرصت طلبي‌هاي برخي از كشور‌هاي منطقه از انزواي ايران در جامعه جهاني مي‌شود. اين تحريم‌ها براي ما تهديد بود اما براي فرصت طلبان منطقه كه اين اتفاق را به مثابه رشد اقتصادي خود مي‌دانستند، يك فرصت بود. اين تحريم‌ها باعث شد كه شان و منزلت فرصت طلبان منطقه در جامعه جهاني افزايش يابد. ما شاهد بوديم كه در جريان مذاكرات بعضي از اين كشور‌ها ناخرسند بودند و اين ناخرسندي را به شكل آشكار و پنهان بروز مي‌دادند و حتي تلاش‌هايي براي كارشكني و سنگ اندازي در مسير مذاكرات كردند كه در اين زمينه موفق نبودند. بنابراين دوران پسابرجام، دوران تغيير معادلات منطقه‌اي است؛ دوراني كه ديگر ما فرصت‌هاي آشكار اقتصاد بزرگ و موقعيت ويژه كشورمان را به رايگان به كشور‌هاي رقيب خود واگذار نخواهيم كرد. پسابرجام، دوران نقش آفريني بيش از پيش ايران در منطقه است؛ نقش‌آفريني‌ای كه منجر به كارآمدي اقتصاد در همه سطوح مي‌شود. چنانکه در گذشته از لحاظ سياسي و نظامي در منطقه اثر بخش و قدرتمند بوديم، در پسابرجام نقش و فعاليت اقتصادي ايران هم ظرفيت اين را دارد كه به رتبه اول منطقه تبديل شود. در اقتصاد و موضوعات اجتماعي، فرهنگي، هنري، گردشگري، مشاركت در تصميمات منطقه‌اي و جهاني ما نيازمند رشد بيشتري هستيم كه برجام و اجراي آن، اين رشد را ميسر مي‌سازد. ما بايد به جايگاه واقعي خود در منطقه و جهان دست يابيم. تحريم‌ها و فشار‌هاي خارجي اين جايگاه را متزلزل ساخته بود. اما در پسابرجام تلاش ما بر تقويت جايگاهمان در منطقه و جهان است و به طور طبيعي در پسابرجام ستيز‌ها از بين مي‌رود و تمام تلاش‌ها روي مديريت مسائل داخلي و رسيدن به جايگاهي كه به اذعان تحليلگران داخلي و خارجي شايسته ايران است، متمركز مي‌شود.
بدون دیدگاه