اظهار نظر پدرام سلطانی درباره ادعای برخی کاندیداهای ریاست جمهوری درباره عدم برقراری روابط بانکی پس از برجام: برجام ايران را از ويراني نجات داد.

پدرام سلطانی– نكته‌اي كه در تحليل آثار برجام همواره به آن بي‌توجهي شده، اين است كه برجام در عمل دو رو دارد؛ يكي روي «تثبيتي» و ديگري روي «توسعه‌اي». همه آنهايي كه از برجام سخن مي‌گويند، -چه منتقدان و چه مدافعان- به روي «تثبيتي» برجام نظر دارند؛ اما بايد دقت كرد كه اين تنها گام نخست آثار انعقاد توافق هسته‌اي است. مانند بيماري كه خون‌ريزي دارد؛ براي زنده نگه‌داشتنش بايد ابتدا خون‌ريزي را بند آورد كه عملي تثبيتي است. پس از آن بايد عمل بهبود او را آغاز كرد كه رفتاري توسعه‌اي است. خب بحث «تثبيت» و «توسعه» در دو حوزه «معيشت و زندگي مردم» و «تجارت خارجي، نقل‌وانتقال پول و…» بررسي می‌شود؛ يعني در اين دو حوزه ابتدا تثبيت شرايط رخ داد و پس از آن بايد رويكرد توسعه‌اي را مورد توجه قرار داد. در حوزه معيشت مردم مي‌توان گفت، اگر وضع به همان شكل قبلي پيش مي‌رفت، اَبَرتورم، ركود وحشتناك و بسياري از شاخص‌هاي نگران‌كننده اقتصادي مي‌توانست مردم را از پاي درآورد. بالطبع سوداگري رونق مي‌گرفت و بي‌كاري فوران مي‌كرد. اگر برجام منعقد نمي‌شد، امروز با فاجعه مواجه بوديم.

حالا كه وضع معيشت مردم تثبيت شده و تا حدودي بهبود هم پيدا كرده است، به سوي توسعه پيش خواهيم رفت. در حوزه نقل و انتقال پول و كالا و تجارت هم وضع به همين شكل است؛ يعني پس از برجام هزينه‌هاي نقل و انتقال پول در آن دوره به بيش از سه ميليارد دلار رسيده بود. امروز اين هزينه به زير يك ميليون دلار رسيده است. درباره كالا هم تفاوت چنداني وجود ندارد. در خريدهاي خارجي بين ١٥ تا ٥٠ درصد هزينه اضافه براي حمل‌و‌نقل مي‌پرداختيم كه سر‌جمع به رقمي حدود چهار تا پنج ميليارد دلار مي‌رسيد. اكنون آن هزينه هم حذف شده است؛ چرا‌كه امكان آن را پيدا كرده‌ايم كه كالا را مستقيم خريداري و منتقل كنيم.
درست به دلايل گسترده‌تر و مشابه مثال‌هايي كه زده شد، برجام ايران را از ويراني نجات داد. چه در كوتاه‌مدت و چه در بلند‌مدت؛ چه در سطح معيشت خانوارها و چه در سطح اقتصاد كلان و تجارت خارجي.

منبع: روزنامه شرق- شانزدهم اردیبهشت 1396