پدرام سلطانی با بیان اینکه کرونا،شرایطی پیش روی اقتصاد ایران قرار داده که گویا جلوی تنفس بیمار بدحالی که نای ایستادن ندارد را بگیریم،گفت: آنقدر وضعیت شاخصهای اقتصادی در ایران وخیم بوده که بحران کرونا،هنوز اقتصاد ایران را به حساسیت وانداشته است.
پدرام سلطانی در گفتگو با خبرنگار اکسپورتنا با بیان اینکه اقتصاد جهان در طول یک قرن اخیر، شرایط بیسابقهای را تجربه میکند، گفت: شاید تنها همهگیری قابل مقایسه با کرونا مربوط آنفولانزای اسپانیایی در یکصد سال پیش باشد که جهان را تحت تاثیر خود قرار داد؛ اما اکنون شوک اقتصادی کرونا نسبت به آثار شوک اقتصادی سال 2008 میلادی، بسیار عمیقتر و شدیدتر خواهد بود.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و اتریش افزود: شاید اگر به عقب بازگردیم، پس از جنگ جهانی دوم تاکنون، دنیا بحرانی در اندازه جهانشمول به خود ندیده است؛ به این معنا که در این سالها، بحرانهای اقتصادی زیادی داشته ایم که یک یا چند کشور را در مناطقی درگیر کرده است؛ اما اینکه همه دنیا به این میزان، درگیر بحران باشند، تاکنون تجربه نشده است.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر، اندازه این بحران هم قابل محاسبه نیست و پیشبینیها حاکی از آن است که اثر کرونا بر اقتصاد جهانی، اثری فزاینده است و انتظار میرود، این پاندمی در نیمه دوم سال، دوباره به جوامع تحمیل شود و تاثیر خود را بر اقتصادها، به شکل فزایندهای به جای بگذارد.
سلطانی با بیان اینکه اگر به اقتصاد ایران بازگردیم، میتوانیم بگوییم کرونا، یک بحران جدی است، اظهار داشت: این بحران را باید بر مشکلات دیگر اقتصادی کشور در طول 2 سال گذشته، اضافه کرد؛ چراکه اقتصاد ایران از زمستان سال 96، وارد مرحله جدیدی شده که در پی آن، طی سالهای 97 و 98 شرایط بد و بدتری را در اقتصاد ایران تجربه کردیم؛ به این معنا که گمان میرفت سال 99 بتوان تا حدودی اقتصاد ایران را از شرایط بحرانی گذشته، خارج و عمق بحران را در آن کمتر کرد؛ اما شیوع ویروس کرونا این خوشبینی را نیز از میان برداشت.
وی ادامه داد: اکنون به نظر میرسد که اقتصاد سال 99 حتی از سال 98 نیز پُرچالشتر باشد؛ چراکه تنها معدود صنایعی که میتوان از آنها به عنوان پشتیبانان مبارزه با کرونا نام برد، شرایط مساعدتری دارند که از جمله آنها میتوان به صنایع بهداشتی، دارویی، تجهیزات پزشکی، صنایع غذایی و کسب و کارهای مجازی اشاره کرد؛ اما باقی صنایع هر کدام به درجات مختلف، از این بحران آسیب دیدهاند.
نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران خاطرنشان کرد: کسب و کارهایی که بیشتر در تبادل و تعاملهای اجتماعی هستند و از جمله آن، صنعت گردشگری، سینما، تئاتر، رستوران، سالنهای آرایشی، سالنهای ورزشی، فروشگاهها و از این دست کسب و کارها هستند، طبیعتا از بحران کرونا آسیب دیده و وضعیت وخیمتری دارند.
سلطانی با برشمردن راهکارهایی که میتوان برای مدیریت شرایط اقتصادی بعد از افول بحران کرونا،به کار گرفت، گفت: بحران در شرایط کنونی، دو فاز دارد، یکی در حین مبارزه با کرونا و دیگری پس از اتمام کرونا که هر دوی این موارد باید مورد توجه قرار گیرند؛ به خصوص اینکه ایران به واسطه بحرانهای 2سال گذشته، یک اقتصاد رنجور و مچاله شده دارد؛ اقتصادی که طی 10 سال گذشته بیش از نیمی از سالها، نرخ رشد منفی، تورم 2 رقمی و در برخی از سالها بالای ۲۰ تا ۳۰ درصد داشته و سال 98 نیز تورم ۴۰ درصدی را تجربه کرده است.
وی اظهار داشت: در این 10 سال اخیر، نرخ ارز بیش از 15 برابر شده که یک تغییر یا شوک بزرگ است که به شدت به اقتصاد کشور آسیب زده است؛ ضمن اینکه تحریمهای دور اول در حد خود آسیبهایی به اقتصاد ایران وارد کرد و تحریمهای دور دوم در همین بازه 10 سال اخیر، وخامت کار را بیش از پیش کرده است و حال که بحران کرونا هم در چنین شرایطی بر اقتصاد ایران، سوار شده است.
سلطانی گفت: بررسی اقتصادهای سرپا و قوی مانند آمریکا، آلمان، انگلستان، فرانسه و کشورهایی با قدرتهای مطرح اقتصادی جهان هستند، نشان میدهد که در همین مدت کوتاه، از لحاظ تولید ناخالص داخلی، درآمد سرانه، نرخ تورم، بیکاری و ثبات پول ملی بسیار قویتر از ایران بودند و در شرایط نامناسبی به سر میبرند؛ اما برای اقتصاد ایران، شوک کرونا مانند این است که جلوی تنفس یک بیمار بدحال بستری که نای ایستادن ندارد را بگیریم.
وی ادامه داد: اکنون چنین اتفاقی برای اقتصاد ایران رخ داده و نفس اقتصاد ایران به شمارش افتاده است؛ پس اگر میزان وخامت اوضاع در ایران نسبت به اروپا و آمریکا یا حتی چین که نسبتا موفق تر در این زمینه عمل کرده است، کمتر احساس میشود، به دلیل این ناست که فاصله اقتصاد ما تا شرایط کنونی بحران، به دلیل سبقه گذشته، کمتر است.
سلطانی در توضیح این مطلب خاطرنشان کرد: به عنوان مثال اقتصاد آمریکا و کشورهای اروپایی از ارتفاع هزار متری به ارتفاع 500 متری سقوط کردند؛ در حالی که اقتصاد ایران از ارتفاع 80 متری به ارتفاع 40 متری سقوط کرده است و چون ارتفاع این سقوط کوتاهتر بوده، بحران را کمتر در جامعه احساس کردیم.
وی افزود: پیش از این نیز، وضعیت اشتغال در کشور نابسامان بوده؛ به همین دلیل اثر کرونا بر اشتغال هنوز خیلی محسوس نیست؛ چراکه اقتصاد ایران در رکود بوده و هنوز خیلی اثر بحران کرونا را به چشم مصرفکننده و تولیدکننده نشان نداده است.
سلطانی گفت: از سوی دیگر، شاخصهای دیگر اقتصادی همچون نرخ ارز هم همین وضعیت را دارند، به این معنا که به دلیل نابسامانیهایی که در کشور حاکم بوده، تغییر ۱۵۰۰ تومانی نرخ ارز، دیگر یک موضوع عادی برای اقتصاد ایران قلمداد میشود؛ یا به دلیل اینکه ما یک تورم ۴۰ درصدی داشتیم، رسیدن این تورم به 45 درصد، برای تولیدکننده و یا حتی مصرفکننده خیلی حساس نیست. این شرایطی است که شاید وضعیت ایران را نسبت به سایر کشورهای اروپایی متفاوت نشان میدهد.
منبع: مصاحبه با پدرام سلطانی منتشر شده در اکسپورتنا
بدون دیدگاه