سه سال بعد از اجرای مرحله اول طرح هدفمندی یارانهها که بسیاری آن را جراحی اقتصاد ایران میدانستند، برخی اشکالات این طرح بیش از پیش آشکار شده است.
سه سال بعد از اجرای مرحله اول طرح هدفمندی یارانهها که بسیاری آن را جراحی اقتصاد ایران میدانستند، برخی اشکالات این طرح بیش از پیش آشکار شده است. دولت بنا دارد در مرحله دوم اجرای این طرح تغییراتی در نحوه اجرای آن ایجاد کند و در اولین مرحله از مردم خواسته تا در صورتی که توانایی مالی دارند از دریافت یارانه انصراف دهند. در ایام تعطیلات نوروز شبکههای مختلف تلویزیون به صورت زیرنویس از مردم میخواستند تا از دریافت یارانه نقدی انصراف دهند. حتی یکی از سریالهای نوروزی تلویزیون به طور رسمی وارد این مساله شد و در قالب یک دیالوگ مزایای انصراف از دریافت نقدی یارانهها را مطرح کرد. این تبلیغات سبب شد تا بحث انصراف از دریافت یارانههای نقدی تبدیل به گفتمان عموم مردم در دید و بازدیدهای نوروزی شود. اما بسیاری مردم این سوال را دارند که اگر از دریافت یارانه نقدی انصراف دهند، دولت با درآمد حاصله چه خواهد کرد. به همین بهانه با دکتر پدرام سلطانی، نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران به گفتوگو نشستیم.
اگر عدهای از دریافت یارانه نقدی انصراف دهند درآمد حاصل از آن باید در کدام قسمتها سرمایهگذاری شود؟
درآمد حاصل از انصراف مردم از دریافت یارانه میتواند در قسمتهای مختلفی سرمایهگذاری شود. کشور در زمینه آموزش، بهداشت و اشتغال و… با مشکلات زیادی روبهروست با این حال فکر میکنم سرمایهگذاری در قسمت صنعت از اولویت بالاتری نسبت به سرمایهگذاری در قسمتهای دیگر برخوردار باشد.
یعنی دولت به صورت مستقیم وارد سرمایهگذاریهای صنعتی میشود یا با دادن وام از صنایع مختلف کشور حمایت میکند؟
با اوضاع فعلی مشاهده میکنید بسیاری از افرادی که وامهای قابل توجه از دولت دریافت میکنند این وامها را برنمیگردانند و سرنوشت این وامها مشخص نیست که چه میشود. فکر میکنم در این مرحله و با شرایط فعلی اقتصاد ایران بهتر است دولت خود وارد عرصه شود و به اوضاع صنعت سر و سامانی بدهد.
کدام قسمتهای صنعت نیاز به سرمایهگذاری دولت دارند؟
قسمتهای مختلفی وجود دارد و با هر نوع دیدگاهی یکی از قسمتها اولویت بالاتری پیدا میکند اما به نظر من بین همه این قسمتها «صنایع خودروسازی» و «صنعت کشاورزی» است. به هر حال مردم به وفور از محصولات کشاورزی استفاده میکنند و قسمت زیادی از این محصولات از طریق واردات تامین میشود در حالی که پتانسیل تولید این محصولات با قیمت مناسبتر در کشور وجود دارد. از سویی دیگر خودروسازی نیز صنعتی است که در بسیاری کشورهای جهان حرف اول را میزند و بسیاری از مردم از خودروی شخصی استفاده میکنند. در کنار اینکه مساله نیاز مردم در مورد خودرو سازی و صنعت دیده میشود، سرمایه گذاری در این قسمتها موجب اشتغال تعداد زیادی از جوانان خواهد شد و مشکل اشتغال را تا حد زیادی مرتفع خواهد کرد.
بعضی اقتصاددانان و کارشناسان معتقدند دولت باید اولویت اول را به مسائلی مثل بهداشت و درمان اختصاص دهد چون تاثیر سریعتری در زندگی مردم خواهد داشت؟
شکی نیست نیاز مردم به این مسائل هم مهم است و دولت باید به این مسائل هم توجه کند اما به این مساله توجه کنید که اگر اشتغال نباشد این اقدامات نتیجه نخواهد داشت. فردی که سر کار نمیرود هر چقدر هم که هزینه درمانی او را کاهش دهیم باز هم قادر به پرداخت هزینههای درمانی خود نخواهد بود. اما اگر اشتغال ایجاد شود و او به سر کار برود توانایی پرداخت هزینهها هم به وجود میآید. در حال حاضر افرادی هستند که حاضرند هر کاری بکنند تا شغل مناسب به دست آورند. لذا ایجاد اشتغال اولویت بالاتری نسبت به مسائل دیگر دارد گرچه ممکن است مسائل دیگر تاثیر سریعتری در جامعه داشته باشد.
فکر میکنید تبلیغات تلویزیونی برای انصراف مردم از دریافت یارانه نقدی کافی بوده یا دولت باید خود وارد کار شود و اقشار مرفه را از دریافت یارانه نقدی محروم کند؟
به نظرم مردم انصراف نمیدهند و دولت باید راسا وارد میدان شود. دولت باید مردم را به دو گروه تقسیم کند. یکی افرادی که از نظر مالی مشکل دارند و این تورم 25درصدی و مسائل دیگر برای زندگی آنها مشکلات زیادی درست کرده است. این افراد باید یارانه بگیرند. اما افرادی هم هستند که از نظر مالی وضعیت مرفهی دارند و نیازی به دریافت یارانه نقدی ندارند. دولت باید در این زمینه پیگیریهای لازم را انجام دهد و این دو گروه را شناسایی کرده و یارانه را فقط به دست اقشار محروم برساند.
مرحله دوم هدفمندی یارانهها ممکن است با مخالفت برخی اقشار روبهرو شود. فکر میکنید مجلس در این زمینه با دولت همکاری لازم را خواهد داشت؟
این مساله در تخصص من نیست و نمیتوانم در این مورد پیشبینی داشته باشم.
منبع: روزنامه آرمان
بدون دیدگاه