با وجود بهبود شرایط سیاسی در حوزه بین المللی و افزایش امیدواری ها از بابت پایان مناقشه هسته ای کشور در 7 ماه آینده اما افت قیمت نفت خام در بازار های جهانی و پیش بینی تداوم آن تا مرز 50 دلار در هر بشکه ،برخی صاحبان بازار سرمایه را از بابت تبعات آن بر روی سودآوری صنایع تاثیر پذیر بورس دچار ابهام و تردید کرده است.

به گزارش جهان اقتصاد،یکصدوشصت‌وششمین نشست وزیران سازمان کشورهای صادرکننده نفت ،اوپک، که یک‌سوم فروش جهانی نفت را در اختیار دارد، روز پنج‌شنبه در حالی در شهر وین برگزار شد که افزايش توليد نفت شيل آمريکا و کاهش تقاضای جهانی به‌ویژه در چين و اروپا به سقوط بهای هر بشکه نفت دریای شمال به کمتر از 74دلار منجر شده است.تحلیل‌گران می‌گویند که عربستان سعودی با مخالفت خود با کاهش تولید امیدوار است که قیمت نفت را به رقمی برساند که تولید نفت شیل را توجیه‌پذیر کرده است.به گزارش آسوشیتدپرس، این اقدام در تئوری باعث خواهد شد تا تولید این نوع نفت به‌ویژه در آمریکا، مقرون به صرفه نباشد و اوپک بار دیگر نقش مسلط خود در بازار نفت را بازیابد.

پس از تصمیم اوپک برای ثابت نگه داشتن سقف تولید خود، قیمت نفت در بازارهای جهانی در روز پنج‌شنبه تا شش دلار در هر بشکه سقوط کرد که این بد‌ترین سقوط از سال 2011 تاکنون در عرض یک روز است.قیمت نفت در آستانه برگزاری نشست دیروز اعضای اوپک در اخرین معاملات پایان روز چهارشنبه (پنجم آذرماه)، در واکنش به اظهارات متناقض وزیران نفت کشورهای عضو اوپک پائین آمد.قیمت نفت خام سبک شیرین آمریکا وست تگزاس اینترمدیت دیروز تحت تاثیر تعطیلات روز شکرگزاری قرار گرفت و پائین ترین سطح قیمت در چهار سال گذشته را تجربه کرد. از سوی دیگر گزارش ها نشان می دهد که سطح نفت ذخیره شده آمریکا در هفته گذشته بیش از حد انتظار بالا رفته است.

علی النعیمی، وزیر نفت عراق، روز چهارشنبه، پنجم آذرماه در وین اعلام کرد که کشورهای عضو شورای همکاری های خلیج فارس یعنی عربستان، قطر، امارات و کویت به توافق رسیده‌اند. این مقام نفتی اشاره نکرد چه توافقی حاصل شده است اما تحلیلگران بر این باورند که این کشورها به این نتیجه رسیده اند که تولید نفت اوپک نباید تغییر کند.بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران نیز دیروز پس از دیدار همتای عربستانی خود در وین اعلام کرد که ایران و عربستان اکنون نظرات بسیار نزدیکی دارند و اینکه در اوپک اتحاد بر سر نظارت بر بازار وجود دارد.

در همین ارتباط نایب رییس اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با خبرنگار “جهان اقتصاد” درباره تبعات افت قیمت نفت خام بر سودآوری شرکت های بورسی معتقد است:در صورت ادامه روند کاهشی قیمت نفت خام می توان تاثیر مستقیم و غیر مستقیم کاهش قیمت نفت خام بر سودآوری شرکت های بورسی را انتظار داشت.صنایع و شرکت هایی همچون پالایشی ها،صنعت پتروشیمی و یا صنعت فولاد و سیمان که مصرف کننده سوخت فسیلی هستند به لحاظ اینکه قیمت نفت در کشور از نوسان های جهانی تبعیت نمی کند بالطبع از منظر کاهش هزینه ها بدون تاثیر است.

پدرام سلطانی گفت: از لحاظ کاهش فروش یا سودآوری شرکت های بورسی در صنایع مختلف از جمله پالایشی ها به دلیل آنکه اغلب فرآورده های آنها در بازار داخلی به فروش می رسد و تنها حجم اندکی از محصولات آنها از قبیل نفت کوره یا سایر محصولات پایین دستی همچون قیر یا مواد روانکار از طریق بازارهای صادراتی به فروش می رسد ؛کاهش قیمت نفت خام تاثیر منفی بر سودآوری این شرکت ها خواهد داشت.به گفته وی شرکت هایی همچون نفت جی ،نفت پاسارگاد،نفت بهران و ایرانول شرکت هایی هستند که از بابت کاهش قیمت نفت خام با کاهش سودآوری احتمالی در دوره های عملکردی مواجه خواهند بود.

عضو سابق اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی ایران  در برابر این پرسش که افزایش قیمت ارز در بازار آزاد تا چه حد می تواند افت سودآوری ها از محل فروش محصولات نفت و پتروشیمیایی را جبران کند؟افزود:درصد افت قیمت جهانی نفت خام در برابر افزایش نرخ ارز در بازار آزاد قابل قیاس نبوده چرا که نرخ نفت خام در عرض یک روز با افت 5 درصدی قیمت ها مواجه بوده است در حالیکه نرخ ارز تنها یک درصد افزایش قیمت را در روز قبل تجربه کرده است.برای تصمیم گیری در این باره می بایست تا هفته آینده صبر کرد و دید که تبعات حاصل از افت قیمت خام در بازار آزاد ارز چگونه جبران خواهد شد.

سلطانی کاهش تقاضا و دست کشیدن خریداران از سفارش های جدید را از دیگر تبعات کاهش قیمت نفت خام عنوان کرد و افزود:در این اوضاع مصرف کنندگان در انتظار کاهش بیشتر قیمت ها و خرید های ارزانتر صبر می کنند که به هر ترتیب بر درآمد فروش عرضه کنندگان کالا تاثیر کاهشی خواهد داشت.در سایر صنایع و شرکت های بورسی از جمله صنعت سیمان و فولاد و یا پتروشیمیایی ها نیز افت قیمت نفت خام تاثیر گذار خواهد بود چرا که قیمت نفت در بازار های جهانی به مثابه شاقولی است که قیمت سایر کالاهای تنظیمی بر اساس آن بودجه بندی و تعیین می شود.

وی در ادامه از تاثیر کاهش قیمت نفت خام بر بودجه سال آینده دولت سخن گفت و افزود:سال آینده سال سختی برای دولت تدبیر و امید خواهد بود با توجه به آنکه اقتصاد ایران هنوز دوره رویش را تجربه نکرده ، با کاهش درآمد های نفتی می بایست از طریق درآمد های مالیاتی این نقصان جبران شود.در حالیکه هنوز قانون مالیات های مستقیم و نظام جامع مالیاتی به طور کامل عملیاتی و پوشش داده نشده و از طرفی مالیات قادر به جبران درامد های کاهش یافته از محل فروش نفت نیست.

سلطانی افزود:دولت از طریق برنامه ریزی بر روی انضباط مالی و سپس واگذاری دارایی ها از طریق خصوصی سازی و همچنین فروش اوراق بهادار و مشارکت در بازار پول و سرمایه می تواند نقدینگی سرگردان را جذب و از طرفی تورم لجام گسیخته را به کنترل خود دراورد.وی درباره دورنمای بازار ارز و احتمال جبران کسری بودجه دولت از طریق افزایش قیمت ها در این بازارگفت:سال جاری در حالی به پایان می رسد که اقتصاد ایران کمابیش با تورم 20 درصدی مواجه خواهد بود.این نرخ تورم اقتضا می کند که نرخ ارز نیز همسو با تفاضل نرخ تورم داخلی و خارجی تعدیل شود در غیر این صورت کاهش رقابت پذیری در اقتصاد داخلی بروز خواهد کرد که برای مدیریت آن دولت ناگزیر به تخصیص یارانه به تولید و بنگاههای اقتصادی خواهد بود.بنابراین به واسطه افزایش نرخ تورم و کاهش قیمت جهانی نفت خام به نظر می رسد دولت چندان در کاهش و پایین نگه داشتن نرخ ارز در بازار آزاد اصرار نداشته باشد و دلار 2850 تومانی پایین ترین قیمت قابل تصور برای ارز باشد.