درآمدهای نفتی کشور در سال های اخیر از 500 میلیارد دلار نیز گذشته است، درحالیکه بررسی ها نشان می دهند بخش اعظم این درآمدها به مصرف واردات رسیده است و خود صنعت نفت در بخش توسعه بالادستی از این درآمدها بهره چندانی نبرده است. این در حالی است که البته نباید بسیاری از طرح های توسعه ای بخش نفت کشور را نیز نادیده گرفت

درآمدهای نفتی کشور در سال های اخیر از 500 میلیارد دلار نیز گذشته است، درحالیکه بررسی ها نشان می دهند بخش اعظم این درآمدها به مصرف واردات رسیده است و خود صنعت نفت در بخش توسعه بالادستی از این درآمدها بهره چندانی نبرده است. این در حالی است که البته نباید بسیاری از طرح های توسعه ای بخش نفت کشور را نیز نادیده گرفت، بلکه منظور آن است که بخش هایی از جمله توسعه تجهیزات، کشف میادین جدید، مشکلات چاه های نفتی قدیمی، طرح های توسعه فازهای پارس جنوبی و مواردی از این دست آنچنان که می شد با اتکا به درآمدهای نفتی در خلال سال های اخیر توسعه یابد مورد بهره برداری قرار نگرفته است.

نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران در این رابطه معتقد است: سرمایه گذاری در بخش نوسازی تجهیزات صنعت نفت در سالهای اخیر به میزان کافی نبوده، هم چنین به دلیل وجود تحریم ها و کارشکنی های کشورهای غربی شرکت های چندملیتی از حضور در صنعت نفت ایران منع شده اند یا به سبب مشکلات موجود تصمیم به کناره گیری گرفته اند. همه این عوامل دست به دست هم داده اند تا صنعت نفت کشورمان از همکاری با شرکت های پیشتاز در زمینه تجهیزات نفتی بازماند. این در حالی است که در اکثر کشورها صنعت نفت با سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) حمایت میشود.

دکتر پدرام سلطانی در ادامه افزود: متاسفانه مدیریت صحیحی بر درآمدهای نفتی طی سالهای اخیر صورت نگرفته، خصوصا با سهل انگاری دولت های نهم و دهم، درآمدهای حاصل از این ثروت ملی به جای اینکه صرف سرمایه گذاری های بلند مدت در جهت ارتقای تجهیزات و بهبود بهره وری شوند، صرف سرمایه گذاری های کوچک عمرانی با بازدهی اندک شده اند یا به بیان دیگر این درآمدها به هدر رفته اند.

وی از دیگر دلایل این کم توجهی را اولویت بندی نامناسب در سرمایه گذاری دانسته و اظهار داشت: نوسازی صنعت نفت در اولویت دولت قرار ندارد و در سال های اخیر اکثر توجهات به استخراخ از میادین مشترک و استحصال بیشتر نفت بوده است و به دلیل تشدید تحریم ها و کاهش درآمدهای نفتی، میزان درآمد لازم برای نوسازی در این بخش از صنعت را از دست داده ایم به همین جهت نوسازی تجهیزات نفتی چندان مورد توجه قرار نگرفته است.

وی معتقد است: در دوران سی ساله پس از انقلاب توجه شایسته ای به بخش خصوصی در صنعت نفت نشده است، در حالی که اگر به تدریج بستر مناسب برای سرمایه گذاری این بخش فراهم شود باعث خروج بخش خصوصی از موضع ضعف و انفعال شده و شاهد ورود قدرتمند این بخش به عنوان یک بدیل برای سرمایه گذاری در آینده صنعت نفت خواهیم بود.

دکتر سلطانی در بیان علت عدم حضور بخش خصوصی در صنایع بالادستی تشریح کرد: به موجب سیاست های اصل 44 قانون اساسی، هنوز به بخش خصوصی مجوز حضور در صنایع بالادستی داده نشده است، ولی منع قانونی برای حضور این بخش در مدیریت بالادستی و سرمایه گذاری وجود ندارد و شاید یکی از عوامل این حضور کمرنگ بخش خصوصی به علت غفلت و سوء مدیریت در استفاده از پتانسیل های این بخش باشد.

وی در توضیح هزینه فرصت ناشی از عدم استفاده بهینه از تاسیسات نفتی تشریح کرد: با عدم این سرمایه گذاری ها و فرسودگی روزافزون تجهیزات، ضریب برداشت ما کاهش می یابد، همچنین مقدار زیادی از نفت در میادین مدفون می شود و ثروت کشورمان از دست می رود.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد

استفاده شده در:
سایت ها: اتاق ایران –